Oncology Care

Lökosit İşaretli Sintigrafi: Enfeksiyon Tespitinde Güçlü Bir Görüntüleme Yöntemi

Leukocyte labeled scintigraphy

Lökosit işaretli sintigrafi (beyaz kan hücresi sintigrafisi olarak da bilinir), vücutta meydana gelen enfeksiyonları ve iltihabi süreçleri tespit etmek için kullanılan ileri düzey bir nükleer tıp görüntüleme yöntemidir. Bu teknikte, hastanın kendi lökositleri (beyaz kan hücreleri) radyoaktif bir maddeyle işaretlenip tekrar damar yoluyla vücuda verilerek enfeksiyon odaklarının görüntülenmesi sağlanır.

Bu yazıda lökosit sintigrafisinin ne olduğunu, hangi durumlarda kullanıldığını, avantajlarını ve tıbbi tanı süreçlerindeki yerini detaylı şekilde ele alıyoruz.

 

Lökosit İşaretli Sintigrafi Nedir?

Bu görüntüleme yöntemi, lökositlerin (beyaz kan hücreleri) İndiyum-111 veya Teknesyum-99m gibi radyoaktif maddelerle işaretlenmesini ve sonrasında vücuda geri verilmesini içerir. Lökositler doğal olarak vücuttaki enfeksiyon bölgelerine yöneldiği için, bu yöntem sayesinde enfeksiyonların yeri oldukça hassas şekilde saptanabilir.

İşlem Aşamaları:

  1. Kan alınması – Hastadan az miktarda kan alınır.

  2. Hücrelerin işaretlenmesi – Lökositler ayrıştırılarak radyoaktif maddeyle işaretlenir.

  3. Yeniden enjeksiyon – İşaretli hücreler damar yoluyla hastaya geri verilir.

  4. Görüntüleme – Belirli aralıklarla gama kamera yardımıyla görüntüler alınır.

Özellikle klasik görüntüleme yöntemlerinin (BT, MRG gibi) yetersiz kaldığı durumlarda lökosit sintigrafisi yüksek doğruluk sağlar.

 

Kullanım Alanları (Endikasyonlar)

Lökosit sintigrafisi, birçok enfeksiyonun tanısında tercih edilen özel bir yöntemdir. En sık kullanıldığı durumlar:

1. Kemik ve Eklem Enfeksiyonları

  • Özellikle diyabetik hastalarda görülen osteomiyelit (kemik enfeksiyonu) tanısında.

  • Kalça veya diz gibi protezlerin enfekte olup olmadığını değerlendirmede.

2. Enflamatuvar Bağırsak Hastalıkları (İBH)

  • Crohn hastalığı ve ülseratif kolit gibi inflamatuvar hastalıkların yaygınlığını ve şiddetini değerlendirmede.

3. Nedeni Bilinmeyen Ateş (FUO)

  • Uzun süredir devam eden ama nedeni belirlenemeyen ateşin kaynağını bulmak için.

4. Ameliyat Sonrası Gelişen Enfeksiyonlar

  • Özellikle karın içi veya ortopedik cerrahiler sonrası oluşabilecek derin enfeksiyonların saptanmasında.

5. Yumuşak Doku ve Damar Protez Enfeksiyonları

  • Apse, greft enfeksiyonu veya damar protezi kaynaklı enfeksiyonların tespitinde.

 

Avantajları

Lökosit sintigrafisinin öne çıkan bazı avantajları şunlardır:

Yüksek Spesifiklik

Enfeksiyon odaklarını doğrudan beyaz kan hücrelerinin hareketini izleyerek tespit eder. Enflamasyon ile enfeksiyonun ayırt edilmesinde oldukça etkilidir.

Tüm Vücut Görüntüleme

Lökositler vücutta dolaşarak birden fazla odakta enfeksiyon varsa bunların aynı anda saptanmasını sağlar. Bu özellikle sepsis gibi durumlarda avantaj sağlar.

Güvenli ve Non-invazivdir

İşlem sırasında hastaya cerrahi müdahale gerekmez. Genellikle yan etkisi çok azdır ve hasta konforu yüksektir.

Düşük Düzeyli Enfeksiyonlarda Etkilidir

BT veya MR gibi klasik görüntüleme yöntemlerinin yetersiz kaldığı, düşük şiddetli enfeksiyonların saptanmasında etkilidir. Özellikle bağışıklığı baskılanmış hastalarda güvenilir sonuçlar verir.

 

Sınırlamaları ve Dikkat Edilmesi Gerekenler

  • Özel laboratuvar koşulları ve uzmanlık gerektirir.

  • Görüntüleme birkaç saat ila bir gün sürebilir.

  • Bazı ilaçlar ya da hastalıklar test sonuçlarını etkileyebilir.

Tüm bu sınırlamalara rağmen, özellikle derin dokulara ait enfeksiyonların tespitinde en değerli yöntemlerden biridir.

 

Sonuç

Lökosit işaretli sintigrafi; kemik enfeksiyonlarından cerrahi sonrası komplikasyonlara kadar pek çok durumu tespit etmekte son derece faydalı bir tanı aracıdır. Hızlı ve doğru tanı sayesinde enfeksiyonların etkin şekilde tedavi edilmesine katkı sağlar.

Lökosit sintigrafisi enfeksiyonları tespit etmede yüksek doğruluk sunar. Yöntemin faydalarını ve kullanım alanlarını öğrenin!